Tồn Dư Kháng Sinh & Trách Nhiệm Người Chăn Nuôi

Tồn dư kháng sinh trong chăn nuôi đang là vấn đề được quan tâm hàng đầu để xây dựng một thị trường thực phẩm sạch và an toàn cho người tiêu dùng. Dù là cây cối, động vật hay kể cả con người, trải qua quá trình phát triển khó có thể tránh khỏi mầm bệnh hoặc vi khuẩn ảnh hưởng từ môi trường xung quanh. Chính vì thế, việc sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi đang được ứng dụng rộng rãi ở Việt Nam với 3 mục đích chính: phòng bệnh, trị bệnh và kích thích tăng trưởng. Việc bổ sung kháng sinh liều thấp vào thức ăn và nước uống góp phần giúp gà phát triển tốt được coi là giải pháp hợp lý cho đến khi phương pháp này bị lạm dụng quá mức.

Về nguyên lý, khi một loại kháng sinh được sử dụng nhiều lần, vi khuẩn sẽ trở nên thích nghi, “nhờn” với loại kháng sinh đó khiến các chủng vi khuẩn sinh ra biến thể mới để vô hiệu hóa tác dụng của thuốc. Chính vì thế, việc bán thuốc kháng sinh không theo đơn tràn lan trên thị trường hay trộn kháng sinh vào thức ăn cho vật nuôi mà không được giám sát về chuyên môn cho thấy giải pháp này đang được sử dụng một cách thiếu trách nhiệm để tăng giá trị kinh thế nhưng lại gây ảnh hưởng lớn đến an toàn thực phẩm và sức khoẻ con người.

1. Những nguyên nhân gây tồn dư kháng sinh

Sử dụng vào mục đích phòng và điều trị bệnh: Nhiều đơn vị chăn nuôi lo lắng vật nuôi nhiễm bệnh nên thường bổ sung thuốc kháng sinh vào thức ăn liên tục hằng ngày mà bỏ qua yêu cầu về thời gian ngừng sử dụng. Người chăn nuôi không nắm rõ thành phần và tác dụng của thuốc, lựa chọn kháng sinh chủ yếu dựa theo kinh nghiệm chăn nuôi, thường xuyên tăng liều kháng sinh và thay đổi liệu trình điều trị so với khuyến cáo gây nên tình trạng tồn dư kháng sinh ở vật nuôi.
Nhiễm kháng sinh từ môi trường chăn nuôi: Hiện nay nhiều cơ sở chăn nuôi chưa đảm bảo về chất lượng chuồng trại khi lưu trữ thuốc trong kho thức ăn. Điều này vô tình khiến môi trường chăn nuôi thường xuyên nhiễm lượng kháng sinh đáng kể mà vật nuôi tiếp xúc hằng ngày.

Lạm dụng thuốc kháng sinh để kích thích vật nuôi tăng trưởng: Một số hoạt chất như Ractopamin, Sabutamol, Clenbuterol có tác dụng kích thước tăng trưởng hay còn gọi là chất tạo nạc, được trộn vào thức ăn để chuyển hoá làm tiêu mỡ, tăng khối lượng cơ và làm cho thịt có màu đỏ tươi đẹp mắt. Kháng sinh ngày càng bị lạm dụng để kích thích vật nuôi tăng trưởng vì lợi nhuận cũng là một vấn đề lớn trong ngành chăn nuôi hiện nay cần được khắc phục để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Sử dụng như chất tránh thịt hư hỏng: Nhiều loại kháng sinh có hàm lượng độc tính cao được sử dụng trong quá trình vận chuyển hay giết mổ để bảo toàn trọng lượng thịt hoặc tránh thịt hư hỏng.

2. Tác hại của tồn dư kháng sinh trong thịt

Ảnh hưởng đến người tiêu dùng: Không ít hộ chăn nuôi không đợi vật nuôi đào thải hết kháng sinh đã xuất bán tạo ra lượng kháng sinh tồn dư rất lớn. Người dân ăn thực phẩm không an toàn lâu dần dẫn đến tình trạng cơ thể kháng thuốc kháng sinh nhưng không biết nguyên nhân. Những người nhạy cảm kháng sinh khi sử dụng thịt còn tồn dư kháng sinh có thể gây dị ứng, thậm chí có nguy cơ gây nhiễm độc cấp tính nếu hàm lượng kháng sinh quá cao. Một số loại thuốc vừa là kháng sinh vừa là hoocmon như Dexametazon, Tetraciline nếu tồn dư quá mức quy định trong thịt sẽ làm giảm mật độ tinh trùng cho người sử dụng hay tinh hoàn lệch ẩn ở trẻ em dậy thì. Ngoài ra, một số loại kháng sinh như Nitrofurans, Quinoxalinedinoxides và Nitroimidazoles,… có thể gây suy gan thận, ung thư, đột biến gen nếu sử dụng thịt không đảm bảo an toàn hằng ngày.
Ảnh hưởng đến vật nuôi: Khi sử dụng kháng sinh tổng hợp trong chăn nuôi, thuốc có thể loại bỏ vi khuẩn có hại, đồng thời cũng có thể làm tiêu giảm lợi khuẩn trong hệ thống miễn dịch của vật nuôi. Bên cạnh đó, nếu vật nuôi được bổ sung kháng sinh liên tục, ngoài việc gây tồn dư kháng sinh, vi khuẩn sẽ kháng thuốc theo thời gian và vô hiệu hoá khả năng phòng chữa bệnh. Việc lạm dụng chất kháng sinh trong quá trình chăn nuôi có thể làm giảm sự đáp ứng miễn dịch của cơ thể vật nuôi, tạo ra con giống yếu ớt và phụ thuộc kháng sinh. Điều này còn tạo ra nhiều vi sinh vật kháng thuốc, có thể truyền từ vật sang vật hay vật sang người.
Ảnh hưởng đến môi trường: Chất thải vật nuôi phát tán ra môi trường gây ô nhiễm đất đai và nguồn nước. Đây cũng là nguy cơ lây lan hiện tượng kháng kháng sinh ở những động vật hoặc con người xung quanh.

3. Sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi đúng cách và trách nhiệm

Tăng cường sức đề kháng tự nhiên: Hệ miễn dịch có cấu trúc và cơ chế sinh học để bảo vệ cơ thể sinh vật khỏi bệnh tật bằng cách xác định các kháng nguyên lạ và loại bỏ cá vi sinh bật lạ hay tết bào bất thường, bao gồm: miễn dịch tự nhiên, miễn dịch thu được, miễn dịch chủ động và thụ động. Nhằm giúp vật nuôi khoẻ mạnh, người nông dân cần tăng cường sức đề kháng tự nhiên để vật nuôi có một hệ miễn dịch tốt thông qua chế độ dinh dưỡng (thực phẩm giàu kháng thể hay acid hữu cơ an toàn) hay cơ sở chăn nuôi (chuồng trại thoáng khí mùa hè, hệ thống sưởi màu đông, sân chơi tách biệt các nguồn lây nhiễm,…).
Thay thế kháng sinh tổng hợp bằng kháng sinh thảo dược: từ những loài quen thuộc như hành tỏi, mật ong, dầu dừa, kinh giới,… cho đến kim ngân hoa, bồ công anh, cây kim vàng, hương nhu,… đều là những loài thiên nhiên có lợi cho hệ miễn dịch được sử dụng trong ăn uống hàng ngày và điều chế thảo dược. Thuốc kháng sinh tự nhiên giúp tăng cường hệ miễn dịch của vật nuôi bằng cách giết chết các vi khuẩn có hại và bảo vệ các vi khuẩn có lợi. Người chăn nuôi vẫn có thể cần phải dùng thuốc kháng sinh khi vật nuôi bị bệnh cùng sự tư vấn của bác sĩ thú y, nhưng tiêu thụ những thực phẩm chứa thuốc kháng sinh tự nhiên sẽ giúp vật nuôi khỏe mạnh, ít bị ốm hơn và cải thiện tình trạng tồn dư kháng sinh độc khi tiêu thụ vật nuôi.
Dùng kháng sinh tổng hợp với sự thăm khám của bác sỹ thú y: Bổ sung thuốc kháng sinh vẫn được cho là một giải pháp tốt nếu có sự giám sát chuyên môn. Người chăn nuôi không nên tự ý phối hợp nhiều loại thuốc khác nhau vì chúng có thể gây tác dụng phụ hoặc giảm tác dụng điều trị.
Ngưng sử dụng thuốc kháng sinh khi giết mổ vật nuôi: Quy trình giết mổ vật nuôi cần được áp dụng nghiêm chỉnh theo quy định và khuyến cáo của bộ nông nghiệp. Việc sử dụng thuốc kháng sinh để giúp màu thịt đẹp hoặc tránh thịt hư hỏng gây nên tình trạng tồn dư một lượng lớn khánh sinh độc trong các sản phẩm chăn nuôi.
Chờ vật nuôi đào thải hết kháng sinh trước khi xuất bán: Có những loại kháng sinh chỉ mất 6-10 giờ để cơ thể vật nuôi đào thải, những một số loại khác cần đến 72-100 giờ để loại bỏ hoàn toàn hàm lượng kháng sinh tồn dư. Nếu sử dụng thuốc kháng sinh gần thời gian xuất chuồng, người chăn nuôi cần xác nhận với bác sỹ thú y về thời gian đào thải của từng loại kháng sinh. Việc này thể hiện đạo đức và trách nhiệm của người chăn nuôi đối với vấn đề an toàn thực phẩm và sức khoẻ con người.

Vựa Gà Long Khánh nói không với sản phẩm tồn dư kháng sinh

Tại Vựa Gà Long Khánh, chúng tôi sử dụng vaccine thảo dược nhập khẩu từ Thuỵ Sỹ và kháng sinh tổng hợp theo liều lượng tiêu chuẩn khi gà giống 1 ngày tuổi, cũng là thời điểm gà con yếu ớt, cần được hỗ trợ để tăng sức đề kháng trong suốt quá trình phát triển. Xuyên suốt quá trình chăn nuôi, cơ sở chuồng trại, sân chơi thả vườn được đảm bảo an toàn, tránh xa các mầm bệnh ở môi trường xung quanh, vừa giúp gà tăng sức đề kháng tự nhiên, ít bệnh vặt, vừa giúp thịt gà chắc khoẻ và dai ngon hơn. Việc giám sát đầu ra của từng lứa gà cũng được quản lý nghiêm ngặt để tránh tình trạng sản phẩm tồn dư kháng sinh đến tay người tiêu dùng.

Vựa Gà Long Khánh chuyên cung cấp sỉ lẻ các sản phẩm gà thịt chất lượng tại thị trường miền Nam như gà tre bản địa, gà mái dầu, gà trống thiến, gà ác, gà Bình Định,… và các loại gà giống, nổi bật với giống gà tre Vĩ Khang với tiềm năng kinh tế cao. Liên hệ ngay với chúng tôi để tìm hiểu kỹ hơn về sản phẩm, chính sách giá, thăm khám trang trại và chọn lựa những sản phẩm gà vừa ý!

Theo dõi Facebook fanpage của Vựa Gà Long Khánh để cập nhật những thông tin sản phẩm chất lượng và ưu đãi hấp dẫn!